Wednesday, 18 May 2022 16:37

Vlier

De vlieren achter ons huis staan weer in bloei. Ik rook ze deze week meteen toen ik naar buiten stapte voor een wandeling met teckel Nomi. Heerlijk om vlierbloesemsiroop van te maken of doe simpelweg een bloemenscherm in een glas water voor een subtiele maar zeer herkenbare smaak.
De vlier, met Latijnse naam Sambucus Nigra, is een inheemse struik die van nature in bossen voorkomt. Hij verspreidt zich gemakkelijk en groeit snel. In mei en juni krijgt de struik grote witte bloemenschermen en later in het jaar veranderen de bloemen in zwarte besjes (vandaar de Latijnse toevoeging Nigra). Hoewel de bladeren giftig zijn, zijn de bloesems en besjes prima eetbaar. De besjes moet je daarvoor echter wel even koken.
 
De bloesems en besjes kennen elk hun eigen geneeskrachtige werking. Tijdens de kruidencursus die ik jaren geleden in Moergestel volgde, leerde ik dat je vaak aan de vorm van een plant of kruid kunt zien waarvoor ze geschikt zijn. De vlierbloesems zijn daar een mooi voorbeeld van: de bloemenschermen met talloze vertakkingen doen denken aan de longen met alle haarvaten en longblaasjes. De vlierbloesem wordt ingezet bij allerlei longaandoeningen, verkoudheid en hooikoortsklachten. Je kunt een scherm eenvoudig in een glas water doen en het een paar uur laten trekken, maar je kunt er ook siroop van koken of een tinctuur van maken. Zelf vind ik vlierwater heerlijk, het heeft een heel kenmerkende smaak die je vooral in Engeland veel in drankjes tegenkomt. Je kunt (een aftreksel van) vlierbloesems verwerken in zalven of crèmes en zo ruwe huid weer zachter maken.
 
De bessen die later in het jaar verschijnen zijn echte vitaminebommetjes: ze zitten vol vitamine C en allerlei mineralen en antioxidanten. Ik drink in de winter regelmatig thee van vlierbessen om mijn weerstand op peil te houden. De bessen hebben een zweetdrijvende werking en kunnen daarom goed ingezet worden bij griep met koorts. Omdat de rauwe bessen licht giftig zijn, werden ze vroeger ingezet bij constipatie. Rauw hebben ze namelijk een laxerende werking.
 
In het hofje staan talloze vlieren, dus af en toe een bloemenscherm plukken kan prima. Maar de vogels genieten in het najaar van de besjes, dus staat er maar eentje bij jou in de buurt pluk dan zeker niet alles kaal.