Voor mij is deze periode van het jaar echt verbonden met het thema dankbaarheid. Dankbaarheid is een feelgoodthema. Door ermee bezig te zijn, versterk je je geluksgevoelens en sta je bewust stil bij waar je allemaal blij mee bent. Een mooi thema na het genieten van 21 juni en voor de zwaardere thema’s loslaten en schaduwkanten die in de herfst volgen.

Toch is dankbaarheid niet alleen maar mooi en makkelijk. Zelf merk ik dat ik de laatste tijd regelmatig met dit thema worstel. En dat terwijl ik enorm veel heb om dankbaar voor te zijn. Het probleem met dankbaarheid is dat, hoewel we vaak heel veel hebben om dankbaar voor te zijn, er tegelijkertijd heel veel dingen ‘mis’ lijken te zijn met de wereld. Global warming, (micro)plasticvervuiling, hongersnoden, natuurrampen, de oorlog in Oekraïne. We zijn geneigd onszelf met anderen te vergelijken en door internet is ‘die ander’ overal. Er zijn op aarde helaas heel veel mensen die onder erbarmelijke omstandigheden leven. Wanneer we bezig zijn met het thema dankbaarheid kan dat soms schuldgevoelens oproepen. Mag ik wel genieten van de warme zomerdagen, als die veroorzaakt zijn door global warming wat ook veel negatieve effecten heeft? En zou ik me niet juist schuldig moeten voelen dat ik in een land van overvloed leef, in plaats van dankbaar?

Door op zo’n manier te denken, los je echter niets op. Niet alleen los je daarmee global warming of mensen die in armoede leven niet op, ook staat het jou in de weg om te genieten van dingen waar je wel van zou kunnen genieten. Terugkeren naar het hier en nu kan je helpen om minder te vergelijken en dankbaar te zijn voor de dingen die wel mooi en fijn zijn in je leven. Je hoeft je kop daarvoor niet in het zand te steken, maar je hele leven ongelukkig zijn omdat anderen ongelukkig zijn heeft weinig zin.

Naast de beperkingen voor een gevoel van dankbaarheid die kunnen ontstaan wanneer je jezelf vergelijkt met mensen die het slechter hebben of jezelf verliest in grote maatschappelijke problemen, is ook onze maatschappij niet ingericht op dankbaar leven. We leven in een maatschappij van groter, sneller en mooier en reclames houden ons voor dat we dat kunnen bereiken door consumeren. We mogen best dankbaarheid ervaren, maar pas wanneer we dat ene ding gekocht hebben. En zodra dat gevoel wegebt, is er wel weer iets nieuws voor de heb.

Dat is ook de reden dat ik zelf de laatste tijd worstel met dit thema. In de zomer ga ik de badkamer laten verbouwen en in oktober verwachten we ons eerste kindje. Beide ‘projecten’ waarvoor je veel spullen moet/mag kiezen. Ik kan uren internet afstruinen op zoek naar die ene perfecte tegel. En voor een baby zijn er al helemaal honderden keuzes te maken. Welk autostoeltje, welke commode, welk behangetje, welke wandelwagen…. Gaan we voor een wiegje of meteen een ledikant? En wil ik wasbare luiers of toch niet? Ik merk bij mezelf dat juist in tijden van extra consumeren, ik het lastig vind om me dankbaar te voelen. Dan raak ik als het ware overprikkeld door alle opties en krijg ik het idee dat er altijd een nog betere optie is.

Gelukkig zijn er wel manieren om meer dankbaarheid te ervaren, zelfs als je (even) meegesleept wordt in onze consumptiemaatschappij. Bewustwording is ook hierbij de eerste stap. Op het moment dat ik weer elke ochtend ging mediteren, merkte ik meteen dat ik er gemakkelijker afstand van kon nemen. Alsof je opeens alles weer in perspectief ziet. Ik ga nog steeds al die spullen bestellen voor de badkamer en de baby, maar het voelt niet langer gehaast of gestrest alsof ik de verkeerde keuze ga maken. Het ‘moeten’ valt dan veel meer samen met ‘willen’ en vanuit daar een gevoel van dankbaarheid en tevredenheid. En ik weet dat na al dit kopen er een periode van ‘blij zijn met’ zal komen. Waarna ik jarenlang van de badkamer kan genieten en er dankbaar voor kan zijn. En de baby zelf zal veel belangrijker zijn dan welke kleur ik op de muur heb gesmeerd.